Tổ chức khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc thiểu số rất ít người, năm 2022 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi
Theo đó, nội dung triển khai thực hiện được nêu cụ thể như sau:
1. Tổ chức khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin để bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống của của dân tộc Lự trên địa bàn tỉnh Lai Châu
(1) Nội dung chủ yếu của tổ chức khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin tổng thể về dân tộc Lự là: Tổng hợp thông tin, tư liệu, tài liệu phục vụ công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lự; Khảo sát, điều tra thực tế về hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lự trên địa bàn tỉnh Lai Châu (đánh giá tổng thể công tác quản lý nhà nước về bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống của các DTTS tỉnh Lai Châu nói chung và dân tộc Lự nói riêng; thực trạng bảo tồn các loại hình văn hóa phi vật thể của dân tộc Lự; sự biến đổi trong văn hóa truyền thống dân tộc Lự; nhu cầu của cộng đồng dân tộc Lự với tư cách chủ thể văn hóa tham gia vào hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống...); Mời các chuyên gia, nhà quản lý nghiên cứu, xây dựng các báo cáo khoa học theo các nhóm chuyên đề (Cơ sở lý luận và thực tiễn về bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Lự; thực trạng, giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lự; kỹ năng, phương pháp bảo tồn các loại hình văn hóa phi vật thể của dân tộc Lự...).
(2) Tổ chức khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin liên quan đến nghề dệt thổ cẩm dân tộc Lự: Tổng hợp thông tin, tư liệu, tài liệu phục vụ công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lự; Khảo sát, điều tra thực tế về hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị nghề dệt thổ cẩm dân tộc Lự trên địa bàn tỉnh Lai Châu; Mời các chuyên gia, nhà quản lý nghiên cứu, xây dựng các báo cáo khoa học theo các nhóm chuyên đề (Thực trạng quản lý nhà nước về bảo tồn, phát huy giá trị nghề dệt và trang phục truyền thống; Thực trạng nghề dệt thổ cẩm, trang phục truyền thống dân tộc Lự; giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị trang phục truyền thống dân tộc Lự...).
(3) Tổ chức khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin liên quan đến nghệ thuật trình diễn dân gian dân tộc Lự nội dung chủ yếu là: Tổng hợp thông tin, tư liệu, tài liệu phục vụ công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lự; Khảo sát, điều tra thực tế về hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật trình diễn dân gian dân tộc Lự; Mời các chuyên gia, nhà quản lý nghiên cứu, xây dựng các báo cáo khoa học theo các nhóm chuyên đề (Tổng quan về nghệ thuật trình diễn dân gian; thực trạng bảo tồn, phát huy nghệ thuật trình diễn dân gian dân tộc Lự; thực trạng, giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật trình diễn dân gian dân tộc Lự...).
(4) Tổ chức khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin liên quan đến trò chơi dân gian dân tộc Lự: Tổng hợp thông tin, tư liệu, tài liệu phục vụ công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Lự; Khảo sát, điều tra thực tế về hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị trò chơi dân gian dân tộc Lự; Mời các chuyên gia, nhà quản lý nghiên cứu, xây dựng các báo cáo khoa học theo các nhóm chuyên đề (Tổng quan về trò chơi dân gian; thực trạng, giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị trò chơi dân gian dân tộc Lự; Giải pháp bảo tồn trò chơi dân gian dân tộc Lự gắn với phát triển du lịch...).
2. Tổ chức tập huấn về bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa truyền thống dân tộc Lự gắn với phát triển du lịch
Nội dung tập huấn chủ yếu: Tổ chức đánh giá thực trạng hoạt động bảo tồn, phát huy văn hoá truyền thống dân tộc Lự; đánh giá thực trạng nhu cầu, kỹ năng sử dụng thiết bị điện tử và các trang mạng xã hội làm cơ sở lựa chọn địa điểm, xây dựng nội dung triển khai mô hình thông qua hình thức bảng hỏi, mã QR Online (Dự kiến sản phẩm: Báo cáo tổng hợp kết quả khảo sát và link). Khái quát về công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số (cơ sở lý luận về công tác bảo tồn văn hóa truyền thống, các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về văn hóa dân tộc...). Thực trạng hoạt động bảo tồn văn hóa truyền thống của các DTTS tỉnh Lai Châu nói chung và dân tộc Lự nói riêng; Các yếu tố ảnh hưởng đến sự biến đổi trong văn hóa truyền thống dân tộc Lự và vai trò của cộng đồng dân tộc Lự trong hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống. Phát huy vai trò của nghệ nhân, đồng bào các dân tộc thiểu số và cộng đồng dân cư các điểm du lịch, cán bộ công chức văn hóa xã, các đơn vị, hộ kinh doanh du lịch trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch. Phương pháp, kỹ năng chung để bảo tồn các loại hình văn hóa phi vật thể của dân tộc thiểu số nói chung, dân tộc Lự nói riêng. Hướng dẫn và thực hành sử dụng các thiết bị điện tử ghi âm, ghi hình, chụp hình và các phần mềm, ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo để sản xuất các sản phẩm truyền thông hiện đại phát hành trên các tài khoản mạng xã hội...; thời gian 4 buổi (02 buổi/ ngày). Hỗ trợ công cụ, vật tư, trang thiết bị phục vụ thực hành sản xuất các sản phẩm truyền thông hiện đại trong cộng đồng dân tộc Lự, phục vụ tổ chức chương trình Gala giới thiệu (Triển lãm ảnh, Giới thiệu video Review, Tư vấn du lịch...) tại nhà văn hóa của địa phương và Livestream online trực tiếp trên các nền tảng mạng xã hội (Chương trình livestream khoảng từ 30 - 45 phút trên 7 kênh mạng xã hội của Đoàn, Hội, Đội.).
3. Tổ chức truyền dạy, biểu diễn, tái hiện các loại hình văn hóa truyền thống dân tộc Lự
(1) Tổ chức bảo tồn, phát huy giá trị nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Lự nội dung triển khai: Khảo sát, đánh giá thực trạng văn hóa truyền thống và nghề dệt thổ cẩm truyền thống; những kết quả đạt được, khó khăn, hạn chế làm cơ sở lựa chọn địa điểm, nội dung nhân rộng các mô hình. Hỗ trợ các trang thiết bị, vật tư, nguyên liệu, đạo cụ phục vụ xây dựng nghề dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Lự trên địa bàn. Tổ chức truyền dạy và thực hành nghề dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Lự phục vụ phát triển du lịch. Tổ chức chụp ảnh, ghi hình để lưu trữ và tư liệu phục vụ các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá và sản xuất phim tài liệu về công tác bảo tồn, phát huy nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Lự (in, sao USB cấp phát cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa huyện và Ủy ban nhân dân xã phục vụ các hoạt động tuyên truyền...)
(2) Tổ chức bảo tồn, phát huy nghệ thuật trình diễn dân gian của dân tộc Lự nội dung triển khai: Khảo sát, đánh giá thực trạng bảo tồn, phát huy dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống dân tộc Lự tỉnh Lai Châu; những kết quả đạt được, khó khăn và hạn chế làm cơ sở lựa chọn địa điểm, xây dựng nội dung triển khai mô hình. Hỗ trợ các trang thiết bị, vật tư và thuê nhạc cụ, đạo cụ cần thiết phục bảo tồn dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống dân tộc Lự. Tổ chức truyền dạy, thực hành các loại hình dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống dân tộc Lự tỉnh Lai Châu. Tổ chức hoạt động trình diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống dân tộc Lự tỉnh Lai Châu. Tổ chức chụp ảnh, ghi hình để lưu trữ và tư liệu phục vụ các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá và sản xuất phim tài liệu về công tác bảo tồn, phát huy nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Lự (in, sao USB cấp phát cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa huyện và Ủy ban nhân dân xã phục vụ các hoạt động tuyên truyền...).
(3) Tổ chức bảo tồn, phát huy trò chơi dân gian của dân tộc Lự: Khảo sát, đánh giá thực trạng trò chơi dân gian dân tộc Lự; những kết quả đạt được, khó khăn, hạn chế làm cơ sở lựa chọn địa điểm, xây dựng nội dung triển khai mô hình. Hỗ trợ công cụ, vật tư, nguyên liệu phục vụ truyền dạy và thực hành trò chơi dân gian dân tộc Lự. Tổ chức lớp truyền dạy, hướng dẫn thực hành trò chơi dân gian dân tộc Lự. Tổ chức chụp ảnh, ghi hình để lưu trữ và tư liệu phục vụ các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá và sản xuất phim tài liệu về công tác bảo tồn, phát huy nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Lự (in, sao USB cấp phát cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa huyện và Ủy ban nhân dân xã phục vụ các hoạt động tuyên truyền...). Mua thiết bị ổ cứng di động 10TB phục vụ lưu trữ tài liệu phim, ảnh...
4. Tuyên truyền, quảng bá giới thiệu về hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Lự
(1) Thông tin, tuyên truyền về các giá trị văn hóa tiêu biểu của dân tộc Lự đến rộng rãi thanh thiếu niên cùng du khách trong và ngoài nước, nội dung triển khai là sản xuất các sản phẩm truyền thông hiện đại phát trên phương tiện thông tin đại chúng nhằm tuyên truyền, quảng bá các giá trị văn hóa tiêu biểu của dân tộc Lự đến rộng rãi thanh thiếu niên cùng du khách trong nước và nước ngoài, góp phần thu hút, phát triển du lịch tại địa phương. Gồm: Inforgraphic: Thiết kế các Inforgraphic giới thiệu về những nét đặc sắc của dân tộc Lự phát hành trên các trang điện tử và mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nước. Dự kiến 03 bộ Infographic đăng trên 07 kênh trong nước và 03 kênh ngoài nước. Cẩm nang Du lịch: Xây dựng các bài viết, ảnh nhằm tư vấn, hướng dẫn cung cấp lời khuyên tổng quát, mẹo cũng như các đề xuất đầy cảm hứng về các điểm đến, hành trình và trải nghiệm mang lại giá trị tốt nhất cho du khách khi đến thăm quan và du lịch văn hoá của dân tộc Lự phát hành trên các trang điện tử về Du lịch và và mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nước. Dự kiến 03 bài đăng trên 07 kênh chuyên biệt về du lịch và 03 kênh thanh niên ngoài nước. Phóng sự: Sản xuất các phóng sự chuyên đề giới thiệu về các hình thức sinh hoạt văn hoá cộng đồng đặc sắc của dân tộc Lự phát sóng trên Truyền hình và mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nước . Dự kiến 03 Phóng sự (5-7 phút/phóng sự) phát sóng trên VTC6, VTV1 và 07 kênh mạng xã hội trong nước và 03 kênh Mạng xã hội ngoài nước.
(2) Thông tin, tuyên truyền về vai trò của thanh thiếu niên trong hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Lự, nội dung triển khai là sản xuất các chương trình, phóng sự, phim tài liệu phát sóng truyền hình và các nền tảng truyền thông của Đoàn, Hội, Đội: MV, Clip ca nhạc: Sản xuất các video giới thiệu các làn điệu dân ca, âm nhạc, dân vũ và một số nghệ thuật biểu diễn của dân tộc Lự phát sóng trên trang điện tử và mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nước. Dự kiến 3 - 5 video phát sóng trên VTC6, đăng trên 7 kênh mạng xã hội trong nước và 2 trang điện tử. Bản tin văn hoá: Xây dựng bản tin tổng hợp định kỳ hàng tháng giới thiệu vai trò của thanh niên tham gia các hoạt động văn hoá như: Các lễ hội, nghệ thuật biểu diễn, ẩm thực... của dân tộc Lự phát sóng trên Truyền hình và mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nước. Dự kiến 3-5 bản tin (3 - 5 phút/bản tin), phát sóng trên VTC6 và 7 kênh mạng xã hội trong nước, 2 trang điện tử. Tự hào bản em: Hướng dẫn cho Thanh thiếu niên dân tộc Lự tự sản xuất các sản phẩm truyền thông với chủ đề “Tự hào bản em” để giới thiệu về bản sắc văn hoá dân tộc Lự của mình và đăng tải trên các nền tảng mạng xã hội của tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nước. Dự kiến 6 infographic và 6 video truyền thông đăng tải trên 7 kênh mạng xã hội trong nước và 2 trang điện tử.
(3) Thông tin, tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm truyền thông của Lự phục vụ bảo tồn, phát huy trong cộng đồng dân tộc Lự: Tổ chức điểm triển lãm lưu động thông tin, tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm truyền thông của Lự phục vụ bảo tồn, phát huy trong cộng đồng, tại điểm công cộng trên địa bàn Huyện Tam Đường. Dự kiến 01 Phóng sự tổng hợp 10 - 15 phút phát sóng trên VTC, 7 kênh mạng xã hội trong nước, 3 kênh Mạng xã hội ngoài nước và 5 trang điện tử.
(4) Thông tin, tuyên truyền về vai trò của phụ nữ trong hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Lự; nâng cao nhận thức về bình đẳng giới vì mục tiêu phát triển bền vững cộng đồng các dân tộc thiểu số, nội dung triển khai là sản xuất các chương trình, chuyên đề, phóng sự, phim tài liệu, bản tin. phát trên phương tiện thông tin đại chúng (báo in, trang thông tin điện tử) nhằm tuyên truyền về vai trò của phụ nữ trong hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Lự; nâng cao nhận thức về bình đẳng giới vì mục tiêu phát triển bền vững và đa dạng văn hóa trong cộng đồng các dân tộc thiểu số Việt Nam.
(5) Xuất bản, phát hành ấn phẩm giới thiệu, tuyên truyền về văn hóa truyền thống của dân tộc Lự, nội dung triển khai là giới thiệu các đặc trưng văn hóa vật thể, phi vật thể phong phú của cộng đồng dân tộc Lự với những bức ảnh, bài viết ngắn gọn, cô đọng của chuyên gia, nhà nghiên cứu dân tộc học, từ đó phản ánh những nét cơ bản nhất về nguồn gốc, dân cư, tập quán sinh hoạt, lao động - sản xuất, trang phục, dân ca, dân vũ, lễ hội, tín ngưỡng... và hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc Lự.
Quyết định có hiệu lực kể từ ngày ký./.
Tấn Hòa